δερβένι

δερβένι
I
Αρχαιολογικός χώρος κοντά στη Θεσσαλονίκη, στη συμβολή των οδών Καβάλας-Θεσσαλονίκης και Σερρών-Θεσσαλονίκης. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας είχε ανακαλυφθεί εκεί ένας διθάλαμος μακεδονικός τάφος. Κοντά σε αυτόν βρέθηκε και ένας μικρότερος, το 1962. Τα σημαντικά ευρήματα του πρώτου τάφου μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Πολύτιμα ευρήματα είναι και εκείνα δύο άλλων τάφων, που συμβολίζονται με τα γράμματα Α και Β. Στον τάφο Α βρέθηκε το παλαιότερο και μοναδικό στην Ελλάδα λείψανο παπύρου του 4ου αι. π.Χ. Στον ίδιο τάφο βρέθηκε ένας κρατήρας του 4ου αι. π.Χ., ο οποίος, όπως μας πληροφορεί μία επιγραφή του, ανήκε σε κάποιον Θεσσαλό από τη Λάρισα. Ο κρατήρας είναι ορειχάλκινος με ελικωτές λαβές που διακοσμούνται με μικρότερες έλικες και ανθέμια και προσφύονται στον ώμο με κεφάλια χήνας. Στο χείλος υπάρχει ιωνικό κυμάτιο και στη βάση μία σειρά σχηματοποιημένων φύλλων ανάμεσα σε ζώνες από αστραγάλους. Στον ίδιο τάφο βρέθηκαν επίσης ένας ορειχάλκινος κάδος, τρεις ορειχάλκινες οινοχόες και άλλα αντικείμενα. Στον τάφο Β βρέθηκαν ορειχάλκινος κρατήρας με ανάγλυφη διακόσμηση και πρόσθετα ασημένια κεντήματα. Στο σώμα του εικονίζονται σκηνές από τον ιερό γάμο του Διόνυσου με την Αριάδνη και ο βακχικός θίασος σε οργιαστική τελετουργία. Στον λαιμό υπάρχουν δώδεκα επικολλημένα ανάγλυφα ζώα, επάνω σε μία ασημένια γιρλάντα κισσού. Οι ελικωτές λαβές έχουν πλούσια διακόσμηση από φίδια, τα κεφάλια των οποίων προβάλλουν πάνω από τα χείλια του αγγείου και οι ουρές τους σχηματίζουν σπείρες που εξέχουν από τις λαβές. Η διακόσμηση των λαβών συμπληρώνεται με ανθέμια, άκανθες και τέσσερα κεφάλια θεότητων. Στους ώμους του αγγείου υπάρχουν τέσσερα ολόγλυφα μικρά αγάλματα, ένα σε κάθε πλευρά: ο Διόνυσος, δύο Μαινάδες και ένας Σάτυρος. Στο αγγείο υπάρχει και η επιγραφή «Αστειούντος Αναξαγόραιοι ες Λάρισας». Πρόκειται για εξαίρετο έργο τέχνης του 330 π.Χ., με ύψος 0,91 μ. και βάρος 40 κιλά. Στον ίδιο τάφο βρέθηκαν και άλλα πολύτιμα αντικείμενα, μεταξύ αυτών ορισμένα ασημένια και αρκετά χρυσά κοσμήματα. Τέλος, σε άλλους τάφους ανακαλύφθηκαν επίσης διάφορα πολύτιμα αντικείμενα. Όλα τα ευρήματα των τάφων του Δ., εκτός από εκείνα που μεταφέρθηκαν από τους Τούρκους στην Κωνσταντινούπολη, βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης.
II
Ονομασία τριών οικισμών.
1. Ορεινός οικισμός (υψόμ. 500 μ., 54 κάτ.) στην πρώην επαρχία Μεγαλόπολης του νομού Αρκαδίας. Βρίσκεται κοντά στα όρια με τον νομό Μεσσηνίας, 52 χλμ. ΝΔ της Τρίπολης. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Μεγαλόπολης. Έως το 1940 ονομαζόταν Δερβένια.
2. Ημιορεινός οικισμός (υψόμ. 210 μ., 118 κάτ.) στην πρώην επαρχία Αιγιαλείας του νομού Αχαΐας. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του νομού, 53 χλμ. ΝΑ της Πάτρας. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Διακοπτού.
3. Μεγάλος παράλιος οικισμός (υψόμ. 10 μ., 1.280 κάτ.) του νομού Κορινθίας. Βρίσκεται κοντά στα όρια με τον νομό Αχαΐας, 57 χλμ. ΒΔ της Κορίνθου. Υπάγεται διοικητικά στον δήμο Ευρωστίνης. Παλαιότερα ονομαζόταν Στενόπορον.
Άποψη του οικισμού Δερβένι στην Κορινθία.
* * *
και ντερβένι, το
1. στενή διάβαση σε βουνό, στενοπορία («εκεί είναι λύκοι στα βουνά και κλέφτες στα δερβένια»)
2. (στην Τουρκοκρατία) στρατιωτικός σταθμός σε στενή διάβαση βουνού
3. στον πληθ. Δερβένια
(τόπων.) ονομασία διαφόρων τόπων.
[ΕΤΥΜΟΛ. < τουρκ. dervent ή derbent].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • Δερβένι — Sp Dervènis Ap Δερβένι/Derveni L C Graikija …   Pasaulio vietovardžiai. Internetinė duomenų bazė

  • δερβένι — το (λ. τουρκ.), στενό ορεινό πέρασμα, κλεισούρα: Πριν μπεις στην πόλη, πρέπει να περάσεις από το δερβένι …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • Μπαλής, Γεώργιος — (Δερβένι, Κορινθία 1889 – Αθήνα 1957). Νομικός. Τακτικός καθηγητής του Αστικού Δικαίου της Νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών από το 1925 έως το 1950, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 1930, συνέγραψε πολυάριθμες νομικές μελέτες, τις οποίες… …   Dictionary of Greek

  • λήτη — Πεδινή κωμόπολη (υψόμ. 150 μ., 2.841 κάτ.) του νομού Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του νομού, 14 χλμ. Β της Θεσσαλονίκης. Αποτελεί έδρα του δήμου Μυγδονίας. Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Αειβάτιον και Αϊβάτι. Η πόλη χτίστηκε πάνω στα… …   Dictionary of Greek

  • Κορίνθου, Σικυώνος, Ζεμενού, Ταρσού και Πολυφέγγους, Ιερά Μητρόπολη — Μητρόπολη με έδρα την Κόρινθο. Στη δικαιοδοσία της υπάγονται 165 ενοριακοί ναοί, στους οποίους υπηρετούν 166 κληρικοί. Για την πλέον άρτια και εύρυθμη περιφερειακή οργάνωση έχουν οριστεί οι αρχιερατικές επιτροπείες Κορίνθου, Σικυώνος, Βόχας,… …   Dictionary of Greek

  • Derveni, Arcadia — For other uses, see Derveni (disambiguation). Derveni Δερβένι Location …   Wikipedia

  • Ελλάδα - Τέχνη (Αρχαιότητα) — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Η απαρχή της αρχαίας ελληνικής τέχνης τοποθετείται συνήθως περί το 1100 π.Χ., μετά την κάθοδο των Δωριέων. Μετά την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β’ και την ανάγνωση των πινακίδων των ανακτόρων της Πύλου, των Μυκηνών, των… …   Dictionary of Greek

  • Ευροστίνης, δήμος — Νέος δήμος (5.882 κάτ.) του νομού Κορινθίας, που συστάθηκε με το σχέδιο Καποδίστριας και αποτελείται από τις πρώην κοινότητες Ελληνικού, Καλλιθέας, Λυκοποριάς και Πύργου, οι οποίες καταργήθηκαν. Έδρα του δήμου ορίστηκε ο οικισμός Δερβένι. Το… …   Dictionary of Greek

  • Derveni, Corinthia — Eastern view of Derveni Western view of Derveni …   Wikipedia

  • Autobahn 8 (Griechenland) — Vorlage:Infobox hochrangige Straße/Wartung/GR A Αυτοκινητόδρομος A8 in Griechenland …   Deutsch Wikipedia

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”